Wanneer we de markt met bouwmaterialen onder de loep nemen komen we tot de conclusie dat er daar door de jaren heen enkele verschuivingen plaats hebben gevonden. Die verschuivingen zijn ook ontzettend belangrijk. Dit althans wanneer we hier in Nederland de vooropgestelde klimaatdoelstellingen voor een duurzame leefomgeving willen kunnen halen. In het bijzonder de introductie van de zogenaamde biobased bouwmaterialen op de markt is een belangrijke mijlpaal. Voor deze materialen geldt dat deze op termijn het gebruik van traditionele bouwmaterialen (grotendeels) moeten zien te vervangen. Toch is het op dit moment duidelijk dat er nog een behoorlijk lange weg af te leggen valt.
Wat zijn biobased bouwmaterialen?
De kans is zeer groot dat je ooit al eens hebt gehoord over biobased bouwmaterialen. Weet je echter ook wat deze materialen zijn? Alle bouwmaterialen die gemaakt zijn van een dierlijk materiaal of van schimmels, planten en bacteriën die ecologisch verantwoord geoogst, geteeld en gebruikt kunnen worden vallen onder deze noemer. Voor biobased bouwmaterialen geldt dan ook dat deze dienen te voldoen aan de volgende voorwaarden:
- Ze moeten afkomstig zijn van een regeneratieve teelt welke de ecologisch gezonde condities van de oogst locatie kan waarborgen;
- Ze dienen gemaakt te zijn van grondstoffen afkomstig uit de levende natuur welke na oogst binnen een periode van 100 jaar terug kunnen groeien;
- Er mag geen sprake zijn van abiotische grondstoffen afkomstig uit geologische formaties zoals bijvoorbeeld zand en klei;
Naast bovenstaande voorwaarden geldt voor biobased bouwmaterialen eveneens dat ze later herbruikbaar dienen te zijn. Dit als grondstof in een nieuw bouwmateriaal of in de natuur.
Het eindige karakter van verschillende grondstoffen voor bouwmaterialen
We staan er vaak niet bij stil, maar verschillende grondstoffen die worden gebruikt voor bouwmaterialen beschikken over een eindig karakter. Hierbij kan worden verwezen naar grondstoffen zoals zand en mergel. Net omwille van dit eindige karakter is het interessant om te kijken in de richting van biobased bouwmaterialen. Voor opnieuw groeibare bouwmaterialen geldt dat ze in principe binnen één generatie terug moeten groeien. Voor een materiaal als leem is dat niet het geval waardoor het niet thuis kan horen in de groep van biobased bouwmaterialen.
Hergebruik van biobased bouwmaterialen
Naast bovenstaande geldt voor biobased bouwmaterialen dat ze ook na gebruik op een eenvoudige manier gerecycleerd moeten kunnen worden. Dit op voorwaarde dat er geen onnatuurlijke materialen zoals bijvoorbeeld lijm aan zijn toegevoegd. Het verbranden van hout welke is behandeld met een natuurlijke olie kan er voor zorgen dat je energie kan opwekken. Voor het zogenaamde Mycelium geldt op haar beurt dat ze als compost kan worden gebruikt.
Biobased bouwmaterialen zijn de toekomst
Het potentieel van biobased bouwmaterialen mag inmiddels wel duidelijk zijn. Ondanks de aanwezigheid van dat potentieel moet het gezegd worden dat er nog steeds sprake is van veel onzekerheid bij marktpartijen. Het is deze onzekerheid die ervoor zorgt dat investeringen nog vaak achter blijven. Voor verschillende ondernemingen geldt dat ze omwille van deze reden de handen in elkaar hebben geslagen. Samen voeren ze onderzoek naar het optimaliseren van de bouwelementen voor gebouwen die voor een gedeelte of volledig uit hout kunnen worden vervaardigd.